7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Türküler Dolusu etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• “Okumak” fiili aşağıda farklı kip ekleriyle çekimlenmiştir. Fiile getirilen kip eklerindeki anlam ve zaman özelliklerine dikkat ederek cümlelerdeki boşluklara uygun olan fiili getiriniz.

okumalısın – okur okuyor  – okuyacak  – okuyalım – okudum – okusan

– Annem her akşam bir hikâye okur bize.

– Okumanı hızlandırmak için tatilde kitap okumalısın.

– Bu masalı birlikte okuyalım.

– İlkokuldayken Ömer Seyfettin’in bütün hikâyelerini okudum.

– Çalıkuşu’nu bitirdikten sonra kardeşim okuyacak.

– Cahit Külebi’nin şiirlerini bir okursan ne kadar güzel olduğunu anlayacaksın.

– Büşra, öğretmeninin verdiği masalı okuyor odasında.

• Aşağıdaki fiilleri kiplerine göre gruplayınız.

alırlar – bakıyorum – yürürsün – söylemelisin  – gelse – küçüldü – koşar – bileyim – yaşıyor – anlayacak – bilmez  – geleyim – anlat – sevmişler – oku – dinlemeli – koşacak – belirtse

Bildirme kipleri: yürürsün, bakıyorum, alırlar,  küçüldü, koşar,   yaşıyor, bilmez, sevmişler,  koşacak

Dilek Kipleri: söylemelisin, gelse, bileyim, geleyim, anlat, oku, dinlemeli,  belirtse

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Türküler Dolusu etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Aşağıdaki bibliyografya örneklerini inceleyerek nokta (.) ve virgülün (,) buradaki kullanımıyla ilgili görevleri yazınız.

Aziz SİVASLIOĞLU, Çocuk Şiirleri, Yıldırım Yayınları, İstanbul, 2003.

Gülten DAYIOĞLU, Canberra, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2001.

Mehmet KAPLAN, Kültür ve Dil, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1992.

– Kitap, dergi vb.nin künyelerinde yazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonra virgül konur.

– Kitap, dergi vb.nin künyelerinin sonuna nokta konur.

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Türküler Dolusu etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Aşağıdaki dizelerde insana ait hangi özellik “şiirin hası”na verilmiştir?

Şairim

Zifirî karanlıkta gelse şiirin hası

Ayak seslerinden tanırım

– Bu dizede insana ait gelmek ve ayak sesi eylemleri “şiirin hası”na verilmektedir.

• Aşağıdaki dörtlükte hangi kelimelerde kişileştirme sanatı yapılmıştır?

DAĞLAR

Çukurova bayramlığın giyerken,

Çıplaklığı üzerinden soyarken,

Şubat ayı kış yelini kovarken,

Cennet dense sana yakışır dağlar.

– Bu dörtlükteki Çukurova (bayramlık giyme) ve şubat ayı (kovmak) kelimelerinde kişileştirme sanatı yapılmıştır.

• Aşağıdaki dörtlükte hangi varlık neye benzetilmiştir?

KELEBEK

Beyaz, yeşil, siyah, sarı O incecik kanatları;

Çimende bir menekşeye Açar ipekli şemsiye.

– Bu dörtlükte kelebeğin kanatları ipekli şemsiyeye benzetilmiştir.

• Aşağıdaki parçadan abartı yapılan bölümü ve mecaz anlamda kullanılan kelimeleri bulunuz.

TÜRKİYE

Sabırlı, bağrı yanık insanlar memleketi,

Bulut gibi köpürmüş topraktan bereketi

Pehlivan dağlarında şafaklar büyümüş.

Ve o nehirler: Derilip gür gür gelirler,

Bir şarkı gibi dağdan denize yürümüş.

– Bu dizelerdeki abartı yapılan bölüm: Bulut gibi köpürmüş topraktan bereketi

– Bu dizedeki mecaz anlamda kullanılan kelimeler: bağrı yanık, köpürmüş, pehlivan

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Türküler Dolusu etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Aşağıdaki dizelerde altı çizilmiş kelime ve kelime gruplarının şiire kazandırdığı anlamı bulunuz ve aşağıya yazınız.

Kirazın derisinin altında kiraz

Narın içinde nar

Benim yüreğimde boylu boyunca

Memleketim var.

1.Dize: Şair bu dizeler nasıl ağaç dalında yetişen narın için de nar varsa, bu topraklarda yetişen bir insanın içinde de memleket sevgisi olması gerektiğini anlatmaktadır.

 

Şiirin gerçeğini köy türkülerimizde bulmuşum

Türkülerle yunmuş yıkanmış dilim

Onlarla ağlamış onlarla gülmüşüm

2.Dize: Şair bu dizede köy türkülerinin güzelliğini anlatmış, onlarda kullanılan dilin sanatsal amaçlardan çok, yürekten gelen gerçek hislerle ortaya çıktığını anlatmıştır.

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Türküler Dolusu etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Aşağıda bulunan her iki metni de noktalama işaretlerine uyarak, vurgu ve tonlamaya dikkat ederek okuyunuz. Ardından iki metnin özelliklerini karşılaştırınız, soruları cevaplayınız.
• Türkçe Ana Dilimiz ve Dilde Atatürkçülük metinlerini karşılaştırınız.

1.Hangi metin dizelerden oluşmuştur?

a ( X )  b (  )

2.Hangi metinde ritimli sözlerin, uyumlu seslerin kullanımı daha belirgindir?

a ( X )  b (  )

3.Hangi metinde daha az sözle daha çok şey anlatılmıştır?

a ( X )  b (  )

4.Hangi metinde duygulara daha çok hitap edilmiştir?

a ( X )  b (  )

5.Hangi metinde kendi anlamları dışında kullanılarak çağrışımlara yol açan kelimeler bulunmaktadır?

a ( X )  b (  )

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Türküler Dolusu etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Aşağıdaki deyimleri anlamlarıyla eşleştirip birer cümlede kullanınız. Aşağıdaki deyimleri anlamlarıyla eşleştirip birer cümlede kullanınız.

1.Aklı ermek

2.Toz kondurmamak

3.Alnını karışlamak

4.Bıçak kemiğe dayanmak

5.Tuzu biberi olmak

(5) Bir şeye tat vermek, zevk almak.

(3) Meydan okumak, tehditte bulunmak.

(4) Çekilen sıkıntı eziyet. Artık katlanılmayacak bir duruma, dayanılmayacak hâle gelmek.

() Düzelteyim, onarayım derken berbat etmek.

(2) Bir şeyde ya da bir kimsede herhangi bir kusurun bulunduğunu kabul etmemek, tenkit edici bir söz söyletmemek.

() Ortadan çekilip bulunmaz olmak.

(1) Ne olduğunu anlayabilmek, kavrayabilmek, açıklayabilmek; belli bir beceri gerektiren şeyleri yapabilmek.

• Aklı ermek,Toz kondurmamak, Alnını karışlamak deyimlerini birer cümlede kullanınız.

– O artık bebek değil, her şeye aklı eriyor.

– Dedem kendine hiç toz kondurmaz.

– Bana kafa tutacak adamın alnını karışlarım.

– Artık bıçak kemiğe dayandı, bu sorunu hemen çözüyoruz.

– Küçük sorunlar hayatın tuzu biberi aslında…

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Ben Bir Küçük Kilimim etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Aşağıdaki parçada çekimli fiilleri belirleyerek altlarını çiziniz.

Kocaman sert bir yağmur damlası alnına çarptı. Sonra daha sıkı, dolu benzeri taneler ardı ardına, yan yana, tarak dişi sıklığında düşmeye koyuldular. Bir yandan boşanıyor, bir yandan saniyede bir şimşek çakıyor, peşinden gök gürültüsü kovalıyordu onu.

Sonra birden yukarılarda tüyleri diken diken eden bir gümbürtü koptu. Tüm yeşillikleri yere yatıran güçlü soğuk akımı başladı dağın tepelerine doğru. Sonra küçük küçük derecikler akmaya başladı yokuş aşağı. Taşlar, topaçlar, dallar, yeşiller, kozalaklar, köklenmiş çiğdemler, deste deste papatyalar bu kara renkli suların içinde bata çıka düşüyorlardı aşağılara.

Sular öylesine arttı çoğaldı, öylesine çoğaldı büyüdü ki artık evin arka duvarına çarparak ikiye bölünen sular selce haykırır olmuştu. Önüne geleni sökerek, kökleyerek, sürükleyerek gümbür gümbür akıyordu sel. İnsanlar olanlar karşısında şaşırmış öylece donakalmalardı.

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Ben Bir Küçük Kilimim etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Aşağıdaki çekimli fiilleri, anlam ilgilerini dikkate alarak birer cümle içinde kullanınız.

bakıyorum: Eski fotoğraflarımıza özlemle bakıyorum.

dinledi: Bu parçayı tam 12 kez dinledi.

konuş: Bence bu sorunu o arkadaşınla konuş.

koşsak: Her sabah koşsak daha sağlıklı oluruz.

başarmış: Sadece bir saat çalışarak sınavdan tam not almayı başarmış!

almalısın: Bence bu pantolonu kesin almalısın.

tanıyacaksınız: Ülkemizi gezdikçe güzellikleri daha yakından tanıyacaksınız.

söylemiş: Öğretmenimiz derse geç geleceğini söylemiş.

unutulmaz: Güzel anılar hiç unutulmaz.

oturalım: Sırada beklemek yerine şurada oturalım.

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Ben Bir Küçük Kilimim etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Araştırdığınız türkünün hikâyesini kendi cümlelerinizle yazınız. Yazınıza uygun bir başlık bulunuz.

Hastane Önünde İncir Ağacı Hikâyesi:

Yozgatlı bir genç askerde verem hastalığına tutulur ve hava değişimi için memleketi gelir. Beşik kertmesi olan komşu kızı ile görüşmek ister fakat kız tarafı gencin hastalığını öğrenir ve genci sevdiği ile görüştürmezler. Hasta genç gün geçtikçe mum gibi erimeye başlar, gencin bu haline daha fazla dayanamaya ailesi kız tarafına yalvarır, yakarır fakat sonuç alamazlar.

Kız tarafı görüşme için hasta gencin tedavi olmasını şart koşar. Genç, o gece tedavi olmak için İstanbul’a doğru yola çıkar. O zamanlarda verem hastalığı ince hastalık olarak bilinir ve tedavisi de yoktur. Genç hastaneye yatar, hastalığı gün güne iyice ağırlaşır. Göz önünde gönlünde nişanlısı, anası, ailesi dolaşır. Gözü hastane bahçesindeki incir ağacına takılarak, zor güç titreyen elleriyle bu beyitleri yazar. Bir ay geçmeden gencin ölüm haberi gelir. Yazıp şapkasının içine koyduğu bu beyitleri eşyalarıyla birlikte hastanede ailesine teslim ederler.

Hastane Önünde İncir Ağacı

Ağıt düzeninde bu türkü derlenmiştir.

Hastane önünde incir ağacı anam ağacı

Doktor bulamadı bana ilacı anam ilacı

Baştabip geliyor zehirden acı anam vay acı

Garip kaldım yüreğime dert oldu

Ellerin vatanı bana yurt oldu

 

Mezarımı kazın bayırdan düze

Yönünü çevirin sıladan yüze

Benden selam demen hayırsız kıza

Gurbet elde garip kaldım ağlarım

Ateş aldım yüreğimi dağlarım

7.sınıf Türkçe dersi için verilen 1.Ünite Milli Kültür Ben Bir Küçük Kilimim etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

Aşağıdaki metinde geçen birleşik kelimelerin bazıları yanlış yazılmıştır. Yanlış yazılan kelimeleri bularak doğrularını kelimelerin altına yazınız.

“Fatma, babasıyla alış veriş (alışveriş) yapmak için evden çıktı. Karşıya geçmek için alt geçidi kullandı. Markete ulaştı. Marketten bir paket çubuk makarna, bir adet meyvesuyu (meyve suyu), üç kilo kurufasülye (kuru fasülye) aldı. Dönerken kitap evine uğrayıp kendine bir hikâye kitabı aldı. Pastaneden de bir kaç tane acıbadem (acı badem) kurabiyesi alıp eve döndü. Annesine marketten aldıklarını teslim etti.”