Ödev Yapmada Yardımcı

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Dinleme Metni etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Metninin konusunu ve ana fikrini belirleyiniz.

Bilim İnsanı Nasıl Olunur Metninin Konusu: bir bilim insanın başarısının sırrı.

Bilim İnsanı Nasıl Olunur Metninin Ana Fikri: Yaptığımız hatalardan ders çıkararak yeni şeyler öğrenebiliriz.

• Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Metninin içeriğine uygun farklı başlıklar belirleyiniz.

“Başarının Sırrı” veya “Hata yapmaktan Korkma” gibi bir başlık düşünülebilir.

• Metinde işaret edilen problem nedir? Siz bu probleme nasıl bir çözüm önerirsiniz? Bilim İnsanı Nasıl Olunur Metninde işaret edilen problem nedir?

Sorun: Küçük çocuğun süt şişesini yere düşürmesi ve mutfağın kirlenmesi

Çözüm: buzdolabının alt raflarına kırılabilecek kaplarını koymayarak olası kazaların önüne geçmeye çalışırdım.

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Dinleme Metni etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

1.Gazete muhabiri, bilim insanına ne sormuş?

– Ona, kendisinin ortalama bir insandan nasıl daha farklı ve yaratıcı bir insan olabildiğini sormuş.

2.Bilim insanı, çocukken buzdolabından neyi almak istemiş?

– Bilim insanı iki yaşındayken buzdolabından süt şişeni almak istemiş.

3.Süt şişesinin kırılması olayında annesi nasıl bir tepki vermiş?

– Ona kızmak yerine, “yerdeki sütle oynamak ister misin” diyerek hatasını anlayışla karşılamış.

4.Dökülen sütü temizleme işini kimler yapmış?

– Küçük çocuk ve annesi birlikte yapmış.

5.Küçük çocuk, süt şişesi taşımayı nasıl öğrenmiş?

– Arka bahçeye çıkıp su dolu bir şişe ile çalışma yaparak şişeyi boğazından tutarak nasıl taşıması gerektiğini öğrenmiş.

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Dinleme Metni etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Kelimelerin anlamlarını tahmin edip tahminlerinizin doğruluğunu sözlükten kontrol ediniz. Kelimelerle birer cümle kurunuz. Kelimeleri sözlük defterinize ekleyiniz.

Muhabir

Tahminim: Gazeteci

Anlamı: Basın ve yayın organlarına haber toplayan, bildiren veya yazan kimse.

Cümlem: Canlı bağlantı için muhabir son hazırlıkları tamamladı.

Röportaj

Tahminim: Soru cevap şeklindeki görüşme

Anlamı: Konusu bir soruşturma, araştırma olan gazete veya dergi yazısı.

Cümlem: Gazetenin hafta sonu ekindeki röportajlar çok ilgi çekici oluyor.

Deneyim

Tahminim: Tecrübe, yaşanmışlıklar.

Anlamı: Bir kimsenin belli bir sürede veya hayat boyu edindiği bilgilerin tamamı, tecrübe.

Cümlem: Okul stajında deneyim kazandığı için rahatlıkla iş bulabildi.

Fırsat

Tahminim: En uygun zaman

Anlamı: Herhangi bir şey için en uygun zaman, uygun durum veya şart, vesile.

Cümlem: İyi bir okula yerleşmek için elimizdeki fırsatları en iyi şekilde değerlendirmeliyiz.

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Dinleme Metni etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Dinlediğiniz metni ana hatlarıyla anlatınız.

Tıp alanında önemli buluşları olan bir bilim insanına bir röportaj sırasında “Onu ortalama bir insandan ayıran özelliğin ne olduğu sorulur”. O da farklılığın henüz iki yaşındayken yaşadığı bir deneyim olduğunu söyler ve başından geçenleri anlatır. Buzdolabından süt şişesini almaya çalışırken elinden kaydığını ve kırılarak her yerin kirlendiğini anlatır. Annesinin kendisine hiç kızmadığını, hatta “daha önce hiç bu kadar büyük bir süt gölü görmemiştim” diyerek kendisi ile şakalaştığını söyler. Ortalığı annesi ile beraber temizlediklerini ve sonrasında bir şişeye su doldurarak arka bahçede şişeyi boğazından tutarak nasıl taşıması gerektiğini öğrendiğini anlatır. Bilim insanı, böylece hata yapmaktan korkmamayı öğrendiğini ve yapılan hataların yeni bir şeyler öğrenmek için çok güzel fırsatlar olduğunu anlatır. Bir bilim adamı yılmadan, usanmadan, umutsuzluğa kapılmadan çalışan insandır.

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Dinleme Metni etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Metni dinlerken hoşunuza giden cümleleri not alınız.

– “Robert, ne kadar güzel bir hata yaptın!”

– “Bunu nasıl yapmak istersin?”

– “Küçük çocuk, şişeyi boğazından iki eliyle tutarsa düşürmeden taşıyabileceğini öğrenmiş.”

– “Bir deney başarısız olsa bile o deneyden çok değerli bilgiler elde edilir.”

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Dinleme Metni etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Bilim İnsanı Nasıl Olunur? metni

Bir bilim insanının tıp konusunda yeni ve çok önemli buluşları olmuştu. Bir gazeteci röportaj yaparken kendisine, nasıl olup da ortalama bir insandan daha farklı ve yaratıcı bir insan olduğunu sormuş: ” Sizi diğerlerinden ayıran özellik nedir? ”

Bilim insanı bu soruyu ” iki yaşındayken yaşadığım bir deneyim nedeniyle.” diye yanıtlamış. Bilim adamı, buzdolabından süt şişesini çıkartmaya çalışırken şişe elinden kayıp yere düşmüş ve ortalık süt gölüne dönmüş. Annesi mutfağa geldiğinde ona bağırmak, söylenmek ya da cezalandırmak yerine, ” Robert, ne kadar güzel bir hata yaptın! Daha önce bu kadar büyük bir süt gölü görmemiştim. Evet, olan olmuş. Şimdi birlikte burayı temizlemeden önce biraz yerdeki sütle oynamak ister misin? ” demiş. O da eğilip oynamış yere dökülen sütle. Birkaç dakika sonra annesi, ” Robert, bu tür bir şey yaptığında bunu senin temizlemen ve her şeyi eski hâline getirmen gerektiğini biliyor musun? Bunu nasıl yapmak istersin? Bir sünger mi kullanalım, bir havlu ya da bir bez mi? Hangisini istersin? ” demiş. Robert süngeri seçmiş ve birlikte yere dökülen sütü temizlemişler. Daha sonra annesi, ” Şimdi arka bahçeye çıkalım ve şişeyi suyla doldurup senin dolu bir şişeyi düşürmeden taşımanı sağlayalım.” demiş. Küçük çocuk, şişeyi boğazından iki eliyle tutarsa düşürmeden taşıyabileceğini öğrenmiş.

Günümüzde ünlü bir bilim insanı olan Robert o anda, bir hata yaptığında bundan korkmaması gerektiğini öğrenmiş. Yapılan hataların yeni bir şeyler öğrenmek için çok güzel fırsatlar olduğunu anlamış.

İşte, bilimsel araştırmalardaki deneyler de bu temele dayanır. Bir deney başarısız olsa bile o deneyden çok değerli bilgiler elde edilir.

Bir bilim adamı yılmadan, usanmadan, umutsuzluğa kapılmadan çalışan insandır.

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Dinleme Metni hazırlık çalışmaları sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• “Hatalarımızdan ders almayı öğrenmeliyiz.” cümlesinden ne anlıyorsunuz?

Hayatta hata yaptığımızda, beklediğimiz sonuçlar ile karşılaştığımızda kendimizi kötü hissederiz. Bu da oldukça doğaldır. Fakat insan yaptığı hatalardan ders çıkarırsa hataların doğruya ulaşma yolunda birer basamak olduğunu çok daha iyi anlayacaktır. Önemli olan hata yaptığımızda geri dönüp bakarak nerede yanlış yaptığımız keşfetmek ve hatalarımızı düzelterek hedeflerimize doğru yürümektir.

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Bilim İnsanı Nasıl Olunur? Dinleme Metni hazırlık çalışmaları sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Bilim insanı nasıl olunur?

Sözlük anlamı olarak bilim; Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim olarak tanımlanırken,

Bilim insanı; bilimsel yöntemler kullanarak bilgiye ulaşmaya çalışan kişi olarak tanımlanır. Bilim insanları düşünme, merak, öğrenme isteği gibi nedenlerle çevresinde olup bitenleri sorgular ve fiziksel, matematiksel ve sosyal alanda yaptığı çalışmalar ile doğayı kapsamlı bir şekilde anlamak için araştırmalar yaparlar.

Bilim insanı olacak kişilerde bulunması gereken bazı özellikler vardır. Bilim insanında bulunması gereken özellikler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

1. Bilim insanı öncelikle meraklı olmalarıdır. İlgi duyduğu ve kendine çalışma alanı olarak seçtiği konular hakkında sürekli sorular sorar ve sahip olduğu teknik bilgi birikimi ile çalışma alanıyla ilgili detaylı araştırmalar yapar.
2. Bilim insanı gözlemci yapıya sahip olmalıdır. Çevresini, doğayı, yürüttüğü deneyleri ve sonuçlarını bilinçli bir şeklide gözlemler ve bunlardan sonuçlar çıkarır. Düzenli olarak çalışmalarını kayıt altına alır ve her fırsatta not tutarlar. Böylece bir hata oluştuğunda notlarını kontrol ederek hatalarının farkına varabilir.
3. Bilim insanı özgüven sahibi ve sabırlı olmasıdır. Yaptığı deneyler ve gözlemler her zaman doğru sonuç vermeyebilir. Önemli olan pes etmemek, nerede hata yaptığını bulmaya çaba göstermektir. Yaptığı çalışmalar olumsuz sonuçlansa bile kendine olan güvenlerinden hiçbir şey kaybetmemeli azimle çalışmaya devam etmelidir.
4. Bilim insanı çalışma alanındaki akademik gelişmeleri, makaleleri ve bilimsel yayınları takip etmelidir. Böylece bilgilerinin güncelliğini korur, teknik bilgi seviyesini her geçen gün arttırır.
5. Bilim insanı zeki olmalı ve hayal gücüne sahip olmalıdır. Zeka denilince üstün zekalı kavramını çağrıştırsa da geçmişteki birçok bilim insanını parlak bir eğitim hayatına sahip olmadığı unutulmamalıdır. Bilim insanı sahip olduğu zeka ve hayal gücü ile ileriyi görebilir ve bu doğrultuda çalışmalar yapabilir.

Kendine bilim insanı olma yolunda kariyer çizecek bir kişi aşağıdaki bilimsel konu ve kullanılan yöntemlere göre çalışma alanını belirleyebilir.

• Matematiksel ve bilgisayar bilimleri; matematik, mantık gibi
• Doğa bilimleri; biyoloji, fizik, kimya, astronomi..
• İnsan bilimleri; psikoloji, tarih, sosyoloji, siyaset bilimi, dil bilimi..
• Uygulamalı bilimler; tıp, mühendislik, mimarlık

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Robotların Efendisi: Cezeri etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

1.Cezeri hakkında araştırma yaparken hangi yazılı kaynaklara başvurdunuz?

Cezeri hakkındaki yazılı kaynaklar:

Akman, T., (1973). Cumhuriyetimiz 50. Yaşına Girerken Sibernetik ve Elektronikte Gelişmeler. Bilim ve Teknik, 73, 16.

Akman, T., (1974). Sekiz Yüzyıl Önce Otomatik Makine Yapan Türk Bilgini Eb-Ül-İz. Bilim ve Teknik, 7, 77, 1-6.

Akman, T., (1976a). İlk Türk Sibernetik Bilgini EbÜl-İz. Bilim ve Teknik, 9, 103, 1-4. Akman, T., (1976b). Geleceğin Bilim Adamları ve Eb-ul-İz. TÜBİTAK Konuşması, Türkiye.

Ebu’l-İz El-Cezerî: Sibernetik bilimin öncüsü, Artuklu Sarayı – XIII. asır:14 Mart 1986. Ebü’lIzz El Cezerî Kongresi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri

Hill, D.R., (1974b). Olağanüstü Mekanik Araçların Bilgisi Hakkında Kitap. Tıpkı Basım, Kültür Bakanlığı Yayınları 1207, Bilim ve Teknoloji Dizisi 2, Ankara 1990.

Konyalı, İ.H. (1969). 8 Asır evvel Türk sarayları makineleşti. Kara-Amid, 2(5): 2-7.

Korkutata Y., (2012). El-Cezerî’nin hayatı ve sürekli çalan flüt adlı çalışması, Y.Lisans tezi, D.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.

Korkutata Y., Toprak Z.F., (2010). El Cezeri’nin Terazili, Sürekli Çalan Flütü. Bilimde Modern Yöntemler Sempozyumu, Diyarbakır.

Ökten, S., (1993). Cezerî, İsmâil b. Rezzâz. TDV İslam Ansiklopedisi, 7, 505-506, Istanbul

Sezgin, F., (2008). İslam’da Bilim ve Teknik, V. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları

Tekeli, S., Dosay M., Unat Y., (2002). Cezeri, elCâmi beyne’l-İlm ve’l-Amel en-Nâfi Fî EşŞınaâti’l-Hiyel. Türk Tarih Kurumu (Türkçe)

Temiz M., (2012). Ön Rönesans Döneminde Fizik ve Fen Bilimleri. Denizli. Unat, Y., (2002). Cezerî’nin Yapıtı. Bilim ve Ütopya, 91, 19-23.

Unat, Y., (2004). Cumhuriyet Dönemi Türk Teknoloji ve Mekanik Tarihi Çalışmaları. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 2, 4, 233-263.

Uzun, A., (2011). İsmail El Cezeri ve Otomasyon Sistemleri. Konya Kültür A.Ş.

2.Bulduğunuz bilgileri arkadaşlarınızın bulduklarıyla karşılaştırınız. Bulduğunuz bilgiler aynı mı?

– Benim bulduğum kaynaklar daha fazla ve detaylı bilgiler içeriyor.

3.Faydalandığınız kaynakta kullanılan kaynaklar listesi var mı? Yani yazar, hangi bilgiyi nerden aldığını belirtmiş mi?

– Kaynaklarımda kaynakça bölümü ve alıntı bilgileri sayfa numaraları ile var.

4.Faydalandığınız kaynak güncel mi?

– Faydalandığım kaynaklar güncel.

5.Faydalandığınız kaynak sizin yaş düzeyinize uygun mu?

– Faydalandığım kaynaklar benim yaş düzeyimin biraz üzerinde kalıyor. Genelde akademik çalışmalardan oluşuyor.

4.sınıf Türkçe dersi için verilen 4. TEMA BİLİM VE TEKNOLOJİ Robotların Efendisi: Cezeri etkinlik sorularından birisi.  Soru şu şekilde:

• Metinden terim anlamlı kelimeler bularak cümle içinde kullanınız. Örnek: tablet
• Robotların Efendisi Cezeri metnindeki terim anlamlı kelimeler: piston, dişli, makine, robot

– Mahallemizde kazı yapan iş makinesinin kocaman pistonu vardı.

– Kol saatinin içindeki minicik dişlileri görünce bunları tasarlayan kişilere olan saygım arttı.

– Annemin en büyük yardımcısı dikiş dikme makinası.

– Yemek hazırlarken kullandığımız mutfak robotu işimizi oldukça kolaylaştırdı.

• Kesme işaretinin ( ’ ) kullanım alanlarını örnekleriyle eşleştiriniz.

(1) Özel adlara getirilen ekleri ayırmak için konur.
(2) Kısaltmalara gelen ekleri ayırmak için konur.
(3) Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur.

(3) 29 Ekim 1923’te, 2’nci kat
(1)  Cezeri’yi tüm dünya tanıdı.
(2) TBMM’nin, TDK’nin, km’lik

• Siz de kesme işaretinin kullanım alanlarını gösteren cümleler yazınız.

– Parka çıkması için Ahmet’i arayacağım. (1)

– Akut’un yaptığı eğitim çalışmaları birçok kişinin ilk yardımı öğrenmesini sağladı. (2)

– Evimiz 3’üncü katta bulunuyor.