5.sınıf MEB Yayınları Sosyal Bilgiler Dersi 2. Ünite Ülkem Kültürüm ve Tarihim sorularından birisi. Soru şu şekilde:
- Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ni www.kultur.gov.tr adresinden sanal turla ziyaret ederek aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1.Müzede hangi devletlere ait eserler sergilenmektedir?
Müzede: MÖ 2. binin başında Anadolu’da Asur Ticaret Kolonileri Dönemi, MÖ 1750-1200 yılları arasında Anadolu’da hüküm süren Hitit Devleti, Geç Hitit Beylikleri Dönemi (MÖ 1200-700), MÖ 1200 yılında Hitit İmparatorluğu’nun yıkılmasından sonraki dönemde kurulan Frigler, MÖ 900-600 tarihleri arasında Doğu Anadolu’da kurulan Urartu Devleti’ne ait eserle sergilenmektedir.
Paleolitik Çağ Bölümü (Gezilebilecek Süre: 10 dk.) Paleolitik Çağda insanlar hayvanları avlamada ve bitki köklerini toplamada taştan yaptıkları aletleri kullanmışlardır. Avlandıkları hayvanlar ve yabani sebze, meyve ve kökler ile beslenmişlerdir. Silah olarak kullanılan Mikrolitik olarak adlandırılan minik taş aletler yapmışlardır. Kuvars, çakmaktaşı ve radyolaritten yapılmış yontma taş aletleri ve çekirdekleri bu bölümde sergilenmektedir.
Neolitik Çağ Bölümü (Gezilebilecek Süre: 10 dk.) Müzede bu çağa ait Çatalhöyük ve Hacılar eserleri sergilenmektedir. Neolitik Çağ’da tarım başlamış ve hayvanlar evcilleştirilmiştir. Avcılık ve toplayıcılığın yanı sıra ilk üretimci köy hayatı başlamıştır. Bu bölümde çakmaktaşı ve obsidiyen aletlerle birlikte pişmiş toprak ve taş kaplar, insan ve hayvan figürinleri, süs eşyaları ve kemikler sergilenmektedir.
Kalkolitik Çağ Bölümü (Gezilebilecek Süre: 10 dk.) Bu bölüm, MÖ 5.500-3.000 tarihleri arasında köyden kentleşmeye doğru giden süreci anlatmaktadır. Madencilik başlamış, dokumacılık ve seramik üretimi artmıştır. Köyler giderek kalabalıklaşmış, tarım ve hayvancılık gelişmiştir. Canhasan’ın bakırdan asa başı; Hacılar’ın iyi pişirilmiş, perdahlı, kırmızı astarlı, zengin geometrik desenli kapları; Alişar’ın metal ve taş mühürleri sergilenmektedir.
Erken Tunç Çağı Bölümü (Gezilebilecek Süre: 15 dk.) Alacahöyük, , Karaoğlan, Ahlatlıbel, Hasanoğla, Beycesultan, Karataş-Semayük, Horoztepe, Eskiyapar başta olmak üzere u döneme ilişkin eserle sergiennmektedir. Bakıra kalay katılması ile tuncun elde edilmesi keşfedilmiş ve birçok madeni eser üretilmiştir. Eskiyapar yerleşim alanında tunç, altın, gümüş gibi madenlerden yapılmış taç kemer tokası, kolye, bilezik, iğne gibi takılar ve madeni kaplar, dini törensel objeler sergilenmektedir. Alacahöyük ve Horoztepe Kral Mezarları ile Horoztepe ve Hasanoğlan heykelcikleri bu bölümde görülebilir.
Asur Ticaret Kolonileri Bölümü (Gezilebilecek Süre: 10 dk.) Ticaret için Anadolu’ya gelen Asurlu tüccarlar, Sümerlerden öğrendikleri ve kullandıkları çivi yazısını da beraberinde getirmişler ve Anadolu’da yazılı tarih başlamıştır. Anadolu’nun en eski yazılı belgeleri olan Kültepe tabletleri, Acemhöyük’te bulunmuş olan fildişi kutu, Kaniş Kralı Anitta’ya ait çivi yazılı tunç hançer, riton olarak adlandırılan hayvan biçimli törensel kaplar bu bölümde sergilenmektedir. Kültepe, Acemhöyük, Alişar ve Boğazköy kazılarında bulunmuş olan tunç aletler ve silahlar, pişmiş toprak ve taş kaplar, heykelcikler, kurşun tanrı –tanrıça figürinleri ve taş kalıpları, mühürler ve mühür baskıları, kozmetik kutuları, altın eşya ve takılar da görülebilir.
Hitit Bölümü (Gezilebilecek Süre: 10 dk.) Anadolu’yu merkezi sistemle idare edilen ilk devlet olan Hitit Devleti’nin sanatı ve zenginlikleri bu bölümde sergilenmektedir. Hitit kral ve kraliçelerine ait mühür baskıları, Fildişi, altın ve tunçtan yapılmış tanrı ve tanrıça heykelcikleri, Hitit kabartmalı İnandık vazosu, büyük boyutlu hayvan biçimli törensel kaplar, çivi yazılı kil tabletler, tunç tablet, Mısır kraliçesi Naptera tarafından Hitit kraliçesi Puduhepa’ya yazılmış dostluk mektubu görülebilir.
Frig Bölümü (Gezilebilecek Süre: 10 dk.) Friglerin özellikle maden ve ahşap işçiliğinde ne denli ileri gittikleri, Seramik formları ve süsleme sanatındaki farklılıkları bu bölümdeki eserler ile ortaya konulmaktadır. Friglere özgü fibulalar, omphaloslu phiale-göbekli taslar, ahşap servis masası ve hayvan biçimli minyatür oyuncaklar ile pişmiş toprak kaz biçimli ritonlar, Tunç kazanlar, hayvan başı şeklindeki situlalar müzede sergilenmektedir.
Urartu Bölümü (Gezilebilecek Süre: 10 dk.) Madencilik ve mimari alanda ileri düzeye ulaşan Urartular’ın eserleri sergilenmektedir. Yüzden fazla fildişi plakanın birleşmesinden oluşmuş yatar vaziyetteki aslan, tunçtan ve fildişinden yapılmış mobilya aksamları ve süsleri, koşum takımları, savaş aletleri ve demirden yapılan tarım aletlerini ,tunç kemerler, adak levhaları, gümüş ve tunç iğneler, fibulalar, bilezikler, çeşitli taşlardan yapılmış kolyeler, süs eşyaları, çeşitli kap örneklerini görebilirsiniz.
Taş Eserler Salonu (Gezilebilecek Süre: 20 dk.) Frig kabartmaları (MÖ 1200-700), Hitit İmparatorluk Dönemi Alacahöyük kabartmaları (M.Ö. 14. yüzyıl), Geç Hitit Beylikleri Dönemi ortostatları (MÖ 1200-700) gibi eserler bu bölümde sergilenmektedir. Elinde nar tutan ve boynuzlu “Tanrıça Kubaba” ortostatı ile Asur etkisinde yapılmış “Kral Mutallu” heykeli görülmeye değerdir.
2.Müzede sergilenen eserlerin türleri nelerdir?
Pişmiş toprak ve taş kaplar, tunç aletler ve silahlar, ,tunçtan ve fildişinden yapılmış mobilya aksamları ve süsleri, gümüş ve tunç iğneler, fibulalar, bilezikler, çeşitli taşlardan yapılmış kolyeler, süs eşyaları, çivi yazası tabletler, pişmiş topraktan vazo, emziren kadın heykeli, tunç tablet, at koşulu araba modeli, medusa başlı kolye…
3.Bu eserlerden hangileri daha çok ilginizi çekti? Neden?
Silah ve pişmiş topraktan yapılan kaplar, Fildişi plakanın birleşmesinden oluşmuş yatar vaziyetteki aslan, çivi yazılı kil tabletler ve Acemhöyük’te bulunmuş olan fildişi kutu ilgimi çekti. İnşaların yazıyı keşfetmesi, ellerinde hiçbir imkan yok iken düşünerek bir çok silah, kap ve bunun yanında süs eşyaları yapması ve bunların günümüze ulaşması beni heyecanlandırdı.
4.Müzelerin tarihî eserlerin korunmasındaki önemi nedir?
Müzeler geçmişte yaşamış topluluklar ve yaşamları hakkında bizlere bilgi verir. Tarihsel gelişim süreçleri müzelerde sergilenir ve gelecek kuşaklara müzeler aracılığı ile aktarıldığı için müzelerin tarihî eserlerin korunmasındaki önemli bir yere sahiptir.
Anadolu Medeniyetleri Müzesi sanal tur linki:
https://sanalmuze.gov.tr/muzeler/ankara-anadolu-medeniyetleri-muzesi/