Aydınlatma araçlarının yanlış kullanımının göz sağlığı üzerindeki etkilerini araştırınız.

4.sınıf Sosyal Bilgiler dersi için verilen 5. Ünite ZAMAN İÇİNDE GELİŞTİLER VE DEĞİŞTİLER  sorularından birisi. Soru şu şekilde:

• Aydınlatma araçlarının yanlış kullanımının göz sağlığı üzerindeki etkilerini araştırınız.

Aydınlatma araçlarının yanlış kullanımı sonucu göz kuruluğu, baş ağrısı, göz yorgunluğu ve görmem bozuklukları gibi çeşitli göz hastalıkları ortaya çıkabilir. Doğru bir aydınlatma için ışığın sol omuz üzerinden gelmesi gerekmektedir. Aydınlatma aracı olarak gözü daha az yoran floresan lambalar tercih edilmelidir.

İyi aydınlatma, insanların yazıları rahatsız olmadan okuyabileceği ışık seviyesidir. Bunun altındaki ışık seviyelerinde göz görme zorluğu yaşar ve gözde batma, baş ve oyun ağrısı, gözde yanma gibi durumlara neden olur. Işık seviyesinin gerekenden daha parlak olması ise gözde kamaşma, yorgunluk, parıldama gibi sorunlara neden olur. Genel yaşam ve iş alanlarında doğrudan gelen ışık kullanıldığında göz yorulmaktadır. Bunun için dolaylı (indirekt) aydınlatma kullanılmalı, ışık yönü tamamen veya büyük oranda tavandan veya duvardan yansıyacak şekilde ayarlanmalı, tavandan yansıyan ışık ile ortam aydınlatması yapılarak gözün yorulması engellenmelidir. Dolaylı aydınlatma ile gözde oluşan kamaşma ve ortamda oluşan gölge en az seviyeye indirilerek gözde oluşacak yorulmanın önüne geçilebilir.

Renklerin doğal olarak fark edilmesi ancak gün ışığı ile mümkündür. Bu nedenle aydınlatma araçlarında gün ışığına yakın tonlar tercih edilmelidir. Işığın tonu(sıcaklığı) Kelvin (K) birimi ile ifade edilir. Örneğin; gün ışığının öğlen vakti için ışık tonu yaklaşık 5000 K’dir. 3300 K’ den küçük ışık tonları sıcak (pembemsi beyaz), 3300-5000 K arasındaki ışık tonları ara değerler (beyaz), 5000 K’ den büyük ışık tonları ise soğuk ışıklar (mavimsi beyaz) olarak adlandırılır. Işık tonlarının Kelvin değeri azaldıkça renk kırmızıya (sıcak renkler), arttıkça maviye (soğuk renkler) yaklaşır. Soğuk renk tonundaki ışıklar dikkat arttırdığı ve uyanıklık sağladığı için iş ortamında kullanılmalı,  sıcak renk tonları insana keyif ve rahatlık verdiği için dinlenme ortamları ve evlerde tercih edilerek göz sağlığı korunmalıdır.