Edebiyatımızın güzel eserlerinden birisi olan Halide Edip Adıvar ‘ın Sinekli Bakkal kitabı için özet arayanlar için kısaca anlatmaya çalıştık.
2. Abdülhamit döneminde İstanbul’un Aksaray semtinin Sinekli Bakkal Mahallesi’nin imamının kızı olan Emine , aynı mahallede bakkallık yapan ortaoyuncu ve karagözcü Tevfik ile babasının rızası olmadığı halde evlenir . Tevfik , ortaoyununda zenne ( kadın ) rolü yaptığı için ” Kız Tevfik ” diye anılmaktadır . İmamın eğitimiyle yetişmiş olan Emine , Tevfik ile geçinemeyerek babasının evine geri döner . Tevfik İstanbul’un ünlü sanatçılarından biri olur ve bir gün oyununda kadının taklidini yaptığı için İstanbul’dan sürülür.
Bu arada Emine’nin Tevfik’ten bir kızı olmuş adını Rabia koymuşlardı. İmam Rabia’yı da din eğitimi ile yetiştirip hafız yapar . Abdülhamit’in Zaptiye Nazırı Selim Paşa da Sineklibakkal Mahallesinde oturmaktadır. Rabia Zaptiye Nazırı Selim Paşa ve karısı Sabiha Hanım tarafından korunmaktadır . Olağanüstü güzel sesi olan Rabia’ya, aynı konağa gidip gelen Mevlevi şeyhi olan Vehbi Dede alaturka musiki dersi verir . Paşa’nın oğlu Hilmi’ye piyano dersi veren İtalyan piyanist Peregrini’de Rabia’nın sesine hayran olanlardan biridir . Ünü bütün İstanbul’u saran Rabia , Kuran ve mevlit okumak için cami cami dolaşıp kazancını İmam’a vermektedir. Günlerden bir gün Tevfik sürgünden döner ve eski bakkal dükkanını yeniden açar . Rabia’da dedesinden ayrılıp babasının yanına yerleşir . Rabia’nın sanatına hayran olan Vehbi Dede ve Peregrini Tevfik’in evine gidip gelmeye başlarlar . Bu yıllarda Türkiye’de ” Genç Türkler ” Abdülhamit’in istibdadını kaldırmak için gizli çalışmalar yapmaktadır . Selim Paşa’nın oğlu Hilmi’de çalışmaları yapanlardan biridir .
Bir gün Tevfik , Hilmi’nin isteği üzerine kadın kılığına girip ” Genç Türkler”in Avrupa’dan gelen ihtilalci gazetelerini Fransız postahanesinden alırken yakalanır . İş ortaya çıkınca Hilmi ile Tevfik Şam’a ötekiler de Yemen ve Fizan’a sürülür . Babasının oyun arkadaşı bir cüceyle yalnız kalan Rabia , bakkallık ve hafızlık yaparak geçinmektedir. Rabia’yı sevmeye başlayan Peregrini ölen annesinden kalan serveti de alarak İstanbul’a yerleşir . Peregrini Müslüman olup Osman adını alır ve Rabia ile evlenir . Bu yıllarda İmam da ölür ve Rabia çevresinden ayrılmamak için İmam’dan kalan eve yerleşir . Abdülhamit’e tam bir görev duygusuyla bağlı olan Selim Paşa kendi oğlunu da sürdükten sonra yavaş yavaş değişmeye başlar . Babalık ve insanlık duyguları uyanır ve görevinden ayrılır . 1908’de Meşrutiyet ilan edilince Tevfik sürgünden döner . Rabia’nın bir çocuğu olmuştur ve Sineklibakkal’da eski mutlu hayat yeniden başlar