Ürettiği bir ürünle ya da yaptığı bir işle ekonomide bir ilki gerçekleştirmiş olan bir girişimcinin hayat hikâyesini araştırınız.

5.sınıf Sosyal Bilgiler dersi için verilen 4. Ünite Ürettiklerimiz İnsan ve Ekonomi  etkinlik  sorularından birisi. Soru şu şekilde:

• Ürettiği bir ürünle ya da yaptığı bir işle ekonomide bir ilki gerçekleştirmiş olan bir girişimcinin hayat hikâyesini araştırınız. Yaptıklarının ekonomiye olan katkılarını aşağıya yazınız.

Girişimcinin adı: Vehbi Koç

Yaptıkları: ilk otomobil fabrikasını kurmak, Arçelik ve Aygaz gibi diğer markalarıyla çeşitli sektörlerde yaptığı üretimler.

Yaptıklarının ekonomiye katkıları: kurduğu fabrikalar ile bir çok kişiye iş imkanı sağlamış, fabrikalarda üretilen ürünlerle ekonomiye katkı sağlamıştır.

Vehbi Koç’un hayatı:

Ahmet Vehbi Koç (1901- 1996),  1901 yılında Ankara’da dünyaya geldi. Annesi Kütükçüzade Fatma Hanım, babası Koçzade Hacı Mustafa Efendi’dir. Ahmet Vehbi, eğitim hayatına 5 yaşında Hacı Bayram camii yakınlarındaki Topal Hoca’nın Mektebi’nde başlamış, sonrasında yine bu semtte bulunun ilkokulda eğitimine devam etmiştir. Lise eğitimi için  “Taş Mektep” olarak bilinin Ankara İdadi’sine (lise) kaydolmuş ancak 15 yaşında lise eğitimini yarıda bırakarak ticaret hayatına atılmıştır. Karaoğlan Caddesi’nde bulunan oturdukları evin altındaki dükkânda “Koçzade Hacı Mustafa Rahmi” tabelası ile açtığı bakkal dükkânında ayakkabı lastiği, şeker, kaşar peyniri, zeytin, makarna gibi mallar satmaya başlayarak ticaret hayatına atılmıştır. Babası 1917’de kurdukları Koçzade Hacı Mustafa Rahmi firmasını 1926 yılında Ahmet Vehbi Koç’a devretmiş ve bundan bir yıl sonra da vefat etmiştir.  Ticaret hayatındaki başarıları onu Ankara Ticaret Odası’nda ikinci başkanlığına taşımıştır. sonraki yıllarda uzun süre Ankara Ticaret Odası başkanlığı görevini yürütmüştür. Bu arada Ford ve Standart Oil’in (Mobil) Ankara Temsilciliklerini almış, taahhüt işlerine girmeye başlamıştır.



Ticaret hayatı boyunca birçok şirket kurmuştur:

1937’de İstanbul’da Fermenciler semtinde ilk şubesini açmış ve Vehbi Koç ve Ortakları Kolektif Şirketi faaliyete geçirmiştir. 1938’de de Koç Ticaret Anonim Şirketi’ni kurmuştur.

1947 yılında ilk sanayi teşebbüsüne gerçekleştirerek Ankara Oksijen Sanayi Şirketi’ni kurmuştur.

1948 yılında General Electric Ampul Fabrikası’nı kurmuştur.

1954 yılında demir mobilya üretmek amacıyla kurduğu Arçelik markası ile buzdolabı üretmeye başlamış, buzdolabı işi geliştikçe demir mobilya işinden çekilerek markayı elektrikli ev aletleri endüstrisinde üretim yapan bir marka haline getirmiştir. Daha sonraları birçok sanayi kuruluşu açarak sanayi üretimine ağırlık vermiştir. Bozkurt Mensucat, Demirdöküm, Türkay, Aygaz, Gazal, Türk Elektrik Endüstrisi, Siemens ile kablo fabrikaları kurmuş ve FIAT lisansıyla traktör üretimine başlamıştır.

2 Ağustos 1960 tarihinde otomobil üretmek için kurulan Otosan’ın açılışı yapılmıştır. İlk Türk arabasının adı için 100 bin kişinin katıldığı bir anket yapılmış ve yıl sonunda “Anadol” marka otomobil piyasaya çıkmıştır.

12 Şubat 1971 tarihinde İtalyan FIAT firmasıyla anlaşılarak, yeni bir otomobil fabrikası olarak TOFAŞ kurulmuş ve yine bir anketle adı belirlenen “Murat” marka otomobillerin üretimine başlanmıştır.

Vehbi Koç, 1984 yılında Koç Holding İdare Meclisi Başkanlığı’nı oğlu Rahmi Koç’a devrederek, aktif olarak yönetimden çekilmiş ve zamanının büyük bölümünü vakıf ve hayır işlerine ayırmıştır.

Vehbi Koç’un sosyal alandaki faaliyetlerinin örnek olarak: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Vehbi Koç Göz Bankası, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Vehbi Koç Kitaplık ve Araştırma Binası, ODTÜ Vehbi Koç Öğrenci Yurdu, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Enstitüsü, Amiral Bristol Hastanesi Vehbi Koç Kanser Pavyonu, Taksim Atatürk Kitaplığı, Vehbi Koç ve Ankara Araştırmalar Merkezi gösterilebilir.