6.sınıf Türkçe dersi için verilen Robenson sorularından birisi. Soru şu şekilde:
- Aşağıdaki cümlelerde gecen altı çizili kelimelerin yapı yönünden türlerini altlarına yazınız.
Yapı yönünden kelimeler incelenirken onların basit, türemiş veya bileşik olduklarına bakılır. Basit sözcükler yapım eki almazlar, fakat çekim eki alabilirler. Kelimelerin ad ve eylem köklerine yapım eki getirilerek türemiş sözcük yapılır. İki veya daha fazla kelime kaynaşarak yeni bir kavramı karşılıyorsa bu bileşik sözcüktür.
Yana yatmış bir gemi kaybettiği alemi deryalarda arıyor.
Yatmış:basit, kaybettiği: bileşik, deryalarda:basit, arıyor:basit
“Yolculuk!” derken adamızdayız.
Yolculuk: türemiş, adamızdayız:basit
Azgın, sonsuz bir deniz boşlukta çalkanıyor.
Azgın: türemiş, sonsuz: türemiş, boşlukta:türemiş
Tanıtasın beni balıklara.
Tanıtasın: türemiş, balıklara: basit
Annesi ile güzel bir evde oturuyor Hasan.
Annesi: basit, güzel:basit, evde:basit, oturuyor: basit
Alıp götürsen beni oraya.
Alıp: basit, götürsen: basit, beni: oraya